In de derde aflevering van Lokaal Europa gaan we in gesprek over de Clean Industrial Deal en wat deze deal, bedacht en ontworpen in Europa, voor impact heeft op de regio Amsterdam. Om dit deze avond concreter te maken bespreken we de deal onder andere aan de hand van de casus Tata Steel. De Clean Industrial Deal is een nieuw plan van de Europese Commissie, dat wordt gezien als een vervolg op de Green Deal. De deal is gericht op het combineren van ambitieuze klimaatdoelen met industriële groei en concurrentiekracht. Brussel wil hiermee de groene transitie van de Europese industrie versnellen en tegelijkertijd zorgen voor een sterke positie in de wereldwijde markt voor schone industrie. Maar wat is de impact van dit beleid eigenlijk op lokaal niveau? Op 13 januari praten we met experts, ambtenaren, Tata Steel en jou over de invloed van Europees beleid op lokaal niveau.
De serie Lokaal Europa, georganiseerd door Pakhuis de Zwijger en Studio Europa Maastricht, in opdracht van de Europese Commissie, biedt een platform om te ontdekken hoe Europese wetgeving het dagelijks leven in regio’s beïnvloedt.
Over de sprekers
Hajar Yagkoubi is voormalig VN-jongerenvertegenwoordiger voor Nederland. Tijdens haar mandaat verzamelde Hajar input van jongeren over onderwerpen als de klimaatcrisis, de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, Mensenrechten en Veiligheid. Die inbreng werd gepresenteerd via toespraken die Yagkoubi hield bij de VN. Tijdens de Algemene Vergadering, High-Level Political Forum, UN Climate Action Summit maar ook in gesprek met (premier)ministers, wetgevers en politici. Momenteel werkt ze aan het verbeteren van de participatie van jongeren, klimaatactie en mensenrechten als spreker, moderator en adviseur.
Stichting Zeester is een burgerorganisatie die de transitie van Tata Steel IJmuiden naar koolstofneutraliteit ondersteunt met een visie om een (circulair) groen staalcluster te creëren, waarbij gebruik wordt gemaakt van synergieën tussen de capaciteiten van Tata Steel, de (wind)energietransitie en innovatieve toepassingen van het gebruik van staal. De Stichting is vóór financiële steun van de overheid aan Tata Steel om verduurzaming, verbetering van de leefomgeving en het groen-staal plan te realiseren. Maar zijn kritisch op de manier waarop en pleiten voor voldoende zeggenschap voor de Staat op voor Nederland en de directe omgeving kritische punten, zonder hierbij op de stoel van de ondernemer te gaan zitten.
Louise van Schaik is hoofd van de eenheid EU & Global Affairs bij het Clingendael Institute. Ook coördineert zij Clingendael-onderzoek op het gebied van klimaatverandering en duurzame ontwikkeling. In haar onderzoek heeft ze de prestaties van de EU in multilaterale organen uitgebreid geanalyseerd, onder meer op het gebied van klimaatverandering, gezondheid en voedselnormen. Ze heeft ook gepubliceerd over soortgelijke onderzoeksgebieden zoals het buitenlands beleid van de EU, het klimaatverandering- en energiebeleid van de EU, het onderzoeksbeleid van de EU, schaarste aan natuurlijke hulpbronnen en groene groei.
Laura de Vries is een gepassioneerde ambassadeur voor een duurzame toekomst, waarbij het welzijn van mensen centraal staat. Als vertegenwoordiger van de jongere generatie zet ze zich onvermoeibaar in voor het betrekken van jongeren en toekomstige generaties in besluitvormingsprocessen. Laura vervult diverse belangrijke rollen, zowel nationaal als internationaal, om deze visie te realiseren. In haar rol als NL & EU Klimaatambassadeur en Klimaatburgemeester is Laura een invloedrijke stem in het klimaatbeleid. Ze neemt actief deel aan besluitvormingsprocessen en zit aan tafel met het bedrijfsleven, de overheid en politieke leiders om te bespreken waar we naartoe moeten en waarom dat zo belangrijk is.
Jeroen Klumper werkt al sinds zijn afstuderen voor Tata Steel (en voorganger Corus). Als Director Sustainable Transition is hij sinds oktober 2023 verantwoordelijk voor de verduurzaming van het staalbedrijf in IJmuiden.
Boris Schellekens is onderzoeker bij SOMO. SOMO onderzoekt multinationals. Onafhankelijk, feitelijk en kritisch, met een helder doel – een eerlijke en duurzame wereld, waarin publieke belangen zwaarder wegen dan bedrijfsbelangen.
Daan Dekker is een ervaren auteur en communicatie-adviseur. Hij publiceerde in 2016 bij uitgeverij Thomas Rap een boek over de geschiedenis van de Bijlmer. In september 2024 is zijn nieuwste boek verschenen: Het eeuwige vuur, over honderd jaar staal aan de Noordzee.
Brigitte van den Berg is een Nederlands politica namens D66. Sinds 16 juli 2024 is zij Europarlementariër. Eerder was ze actief in de gemeentepolitiek van Beverwijk, waar ze raadslid en wethouder was.
In alle discussies over de toekomst van Tata Steel in IJmuiden is de grond onder de fabriek een belangrijke troefkaart, die kan helpen om te werken aan een toekomst voor de gehele IJmond, schrijven D66-Europarlementariër Brigitte van den Berg en D66-Kamerlid Ilana Rooderkerk.
Brusselse Nieuwe blikt vooruit op de hete hangijzers voor het komende Europese jaar. Vandaag: industrie.
Tata helpen verduurzamen kost de overheid erg veel geld, terwijl mensen en middelen veel beter elders benut kunnen worden, betogen Arnoud Boot en Rens van Tilburg.
Staalbedrijf ArcelorMittal had plannen om Europese hoogovens te vervangen voor duurzamere alternatieven. Maar die groene investeringen komen er voorlopig niet, schrijft het bedrijf in een persbericht.
Op het moment overleeft Tata Steel door fossiele subsidies, maar de productie van staal in Nederland is een aflopende zaak, schrijven SOMO-onderzoekers Boris Schellekens en Rodrigo Fernandez. Nederland moet inzetten op duurzame industrieën met zelfstandig toekomstperspectief.
Tata Steel IJmuiden moet de uitstoot van CO2 en schadelijke stoffen verminderen. Een kostbare zaak waar miljarden euro's overheidssteun voor nodig zijn. Tegelijkertijd heeft Tata net als andere grote staalbedrijven in Europa financiële problemen. Dat komt door goedkoop Chinees staal en hoge energiekosten, waardoor de winstmarges verdampen.
