‘Een oranje olifant in een porseleinkast’ noemen ze Donald Trump weleens gekscherend in de media. In dit programma blikken we 101 dagen na de inauguratie van Trump terug: wat heeft zijn terugkeer in het Witte Huis teweeggebracht? Tijdens zijn tweede termijn lijkt alles sneller, gestroomlijnder en met minder tegenspraak te gebeuren. Middels decreten werkt hij samen met Elon Musk aan een mini-overheid gevuld met loyalisten. Ondertussen zijn handelsoorlogen aan de orde van de dag, het reisadvies voor LHBTIQ+ personen is aangescherpt en over Gaza wordt door Trump openlijk gezinspeeld op etnische zuivering. Op 1 mei maken Vrij Nederland en Pakhuis de Zwijger samen de balans op: wat is er na 101 dagen nog heel in de Amerikaanse porseleinkast en wat is er verwoest?
Over de sprekers
Laila Frank is journalist en Amerika-deskundige. Ze duidt regelmatig de Amerikaanse actualiteit op bij Nederlandse en Vlaamse tv en radio voor onder andere de VRT, BNR, Sophie & Jeroen en Op1. Ze schrijft sinds kort voor Vrij Nederland en maakt verhalende podcasts. Daarnaast is ze het nieuwe vaste gezicht bij Bureau Buitenland op NPO Radio 1. Ze woonde in Los Angeles en Philadelphia en verdeelt haar tijd nu tussen Nederland en de VS.
Bas Eickhout is klimaatwetenschapper en Europarlementariër namens GroenLinks-PvdA. Na de Europese verkiezingen van 2024 werd hij verkozen als co-voorzitter van de Groenen. Sindsdien leidt hij samen met de Duitse Terry Reintke deze politieke familie bestaande uit 53 Europarlementariërs uit 17 verschillende landen. In Brussel maakt Bas Eickhout deel uit van de Delegatie voor de betrekkingen met de Verenigde Staten.
Derk Boswijk is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van het CDA. Derk Boswijk houdt zich in de Tweede Kamer met name bezig met buitenlandse zaken, buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking, justitie en veiligheid, defensie en inlichtingendiensten. Hij is sinds 2024 voorzitter van de Contactgroep Verenigde Staten. Deze contactgroep dient als instrument om (op informele wijze) contact te onderhouden met leden van het parlement in de Verenigde Staten.
Kirsten Verdel is Amerikadeskundige en schrijft momenteel het boek De eerste 100 dagen van Trump bij Thomas Rap. Dit boek is een concreet dagverslag van alle besluiten die hij en zijn regering in die eerste cruciale periode namen. Ook zijn de gevolgen van die besluiten gedocumenteerd. Hierdoor krijgt de lezer inzicht in de keuzes van Trump en is te zien hoe de inrichting van de Amerikaanse overheid en de politieke verhoudingen in de wereld vanaf dag één ingrijpend veranderden. Op Reporters Online kan je alle besluiten van Trump – en de impact daarvan – geschreven door Kirsten Verdel – teruglezen.
Niet alle Republikeinse Amerikanen staan achter het afbraakbeleid van Donald Trump. In Washington D.C. zoeken verbijsterde conservatieven naar oplossingen en hoop. ‘Wees zichtbaar, ga de straat op, maak het gevaar voor de democratie tastbaar en begrijpelijk voor je kiezers. En vecht elk gevecht.’
Samen met journalist en Amerikaspecialist Laila Frank duidt hoofdredacteur Sander Heijne elke maandagochtend de laatste ontwikkelingen in het Amerika van Trump.
Het CDA wil dat het kabinet een Amerikastrategie ontwikkeld. Zo moet Nederland en de EU inspelen op de veranderende betrekkingen met de VS. Minister Caspar Veldkamp is vooralsnog niet voornemens een Amerikastrategie te schrijven. CDA-Kamerlid Derk Boswijk komt vandaag in een debat met de minister met een motie om het alsnog af te dwingen. 'We zijn zeker te laat.'