Het Nationaal Archief bewaart met 300.000 kaarten en tekeningen de grootste kaartencollectie van Nederland. In de tentoonstelling ‘Op de kaart’ in het Nationaal Archief wordt een selectie uit deze collectie getoond. Deze kaartcollectie van het Nationaal Archief is sterk verbonden met de koloniale geschiedenis van Nederland. Een groot deel van de collectie is gemaakt of verzameld door de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en de West-Indische Compagnie (WIC) die deze kaarten gebruikten voor navigatie, oorlogsvoering, administratie en grensafbakening. Daarmee waren ze een belangrijk middel bij het innemen, controleren en exploiteren van kolonies en bij de handel in mensen. Koloniale kaarten, en archiefdocumenten in het algemeen, zijn dus nooit neutraal. Zij dragen een geschiedenis van ongelijke machtsverhoudingen, geweld en uitbuiting met zich mee. Deze archieven zijn een weergave van koloniale macht, geschreven door de koloniale ambtenaar van toen. De omgang met koloniale archieven is de laatste jaren steeds vaker onderwerp van discussie. Zoals de toegankelijkheid van archieven voor gemeenschappen en eigenaarschap van archieven. Hoe zorgen archiefinstellingen en gebruikers van archieven voor meer perspectieven en een completere geschiedenis? Vanavond navigeren wij ons door deze vragen met verschillende sprekers en het publiek.
Over de sprekers
Jeftha Pattikawa is senior adviseur Diversiteit & Inclusie bij het Nationaal Archief, onderdeel van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Hiervoor vervulde hij verschillende rollen bij het Stedelijk Museum Amsterdam, het Van Abbemuseum en de Rotterdamse Raad voor Kunst & Cultuur (RRKC) op het gebied van diversiteit, inclusie, meerstemmigheid en toegankelijkheid in de meest brede zin van het woord. Pattikawa is ook de oprichter van community-archief Verloren Banden en is lid van de NIOD/KNAW Wetenschapscommissie en adviesraad Europeana, een initiatief van de Europese Commissie om digitale verandering in de Europese cultureel-erfgoedsector met expertise, tools en beleid te omarmen en stimuleren.
Rita Tjien Fooh is directeur van het Nationaal Archief Suriname (NAS) en als deeltijds docent verbonden aan de studierichting geschiedenis van de Faculteit Humaniora van de Anton de Kom Universiteit van Suriname. Zij was nauw betrokken bij het project Teruggave Surinaamse archieven die duurde van 2010 – 2017.
Wim Manuhutu is historicus en erfgoed professional. Na zijn studie aan de Universiteit Utrecht waar hij zich specialiseerde in de geschiedenis van Indonesië, maakte hij van 1987 tot 2009 deel uit van de directie van het Moluks Historisch Museum. Sinds 2009 is Wim Manuhutu met Manu2u actief als adviseur, onderzoeker, curator en moderator, met name op onderwerpen als koloniale geschiedenis, de postkoloniale samenleving, diversiteit en inclusie en meerstemmigheid. Hij publiceert ook over bovengenoemde onderwerpen. Sinds 2019 is Wim Manuhutu parttime als docent verbonden aan de afdeling geschiedenis van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Charles Jeurgens is hoogleraar archiefwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en als adviseur verbonden aan het Nationaal Archief. Hij doet onder meer onderzoek naar mechanismen van macht, insluiting en uitsluiting in archieven.
Alfrida Martis is een Bonairiaanse schrijver, public speaker en community organizer. Ze werkt momenteel als kwartiermaker/diversity officer op de Willem de Kooning Academie (WdKA) in Rotterdam, waar ze met veel zorg en kunde advies uitbrengt over inclusief kunstonderwijs, support biedt aan gemarginaliseerde groepen en leiding geeft aan inclusiviteitsprojecten. Buiten het onderwijs werkt ze als een onafhankelijke adviseur, onderzoeker en artistieke leider in de kunst- en cultuursector, gespecialiseerd in sociale rechtvaardigheid en community care voor Caribische gemeenschappen. Ze is ook een medeoprichter en community organizer van Caribbean Ancestry Club: een community platform dat jongeren van de ABCSSS-eilanden in Nederland samenbrengt.
Gyonne is geworteld in het Caribisch gebied en leeft het leven tussen het Caribisch gebied en Europa in: De Be Right Back lifestyle. Ze werkt in verschillende culturele subdomeinen, waaronder programma’s, podcasts en tentoonstellingen maken. De rode draad in haar werk is: het aanstippen van machtsverhoudingen, heling en het centreren van counter narratives. De afgelopen jaren is ze verbonden geweest met vooral Rotterdam onder andere via TENT Rotterdam, Concrete Blossom en richt zich nu vooral op de projecten binnen Counter/Narratives waar ze co-founder van is. Met Counter/Narratives is de focus veel meer op het centreren van verhalen van migratie in neokoloniale samenlevingen in het Caribisch gebied. Daarnaast werkt ze als cultureel subsidieadviseur en beleidsadviseur en spendeert ze de rest van haar tijd het liefst ergens op een bankje in de zon.
Over de moderator
Aldith Hunkar is vooral bekend van haar jaren als presentator van NOS Journaal, Jeugdjournaal, NOS Evenementen en tal van sociaal-culturele programma’s op radio en TV bij andere omroepen. In 2007 besloot zij zelfstandige te worden; sindsdien noemt zij zich global freestyle multi-media journalist en combineert zij haar verschillende competenties en passies in haar bedrijf Hunk-arT.
