Tijdens het WeMakeThe.City festival zullen er een aantal noemenswaardige programma’s plaatsvinden in het kopergroene gebouw aan het Oosterdok, maar dit jaar ook in de nieuwe locatie van NEMO Science Museum op het Marineterrein. De Studio opent voor het eerst haar deuren tijdens het festival. Er zullen in de toekomst verscheidene programma’s over wetenschappelijke & technolgische innovaties (bijvoorbeeld rondom o.a. biotechnologie en duurzaamheid) geprogrammeerd worden. Vandaag ga ik in gesprek met de adjunct directeur van NEMO Science Museum; Marjolein van Breemen. Marjolein is verantwoordelijk voor het inhoudelijke programma voor zowel binnen als buiten de muren van het museum. Haar hart ligt bij het onderwijs en het betrekken van mensen bij wetenschap & technologie. Op 19 juni tijdens het programma ‘Leren door te doen’ zal zij aanwezig zijn in de OBA om over de toekomst van het onderwijs te praten.
Hi Marjolein, wat is voor jou de kracht van de stad?
De toekomst zit in de stad; het is de plek waar de innovatie plaatsvindt en waar de talenten voor de toekomst te vinden zijn. Met deze talenten komen we als NEMO iedere dag in aanraking, binnen en buiten de muren van ons museum. De kracht van de stad is ook dat zij eigenwijs is en eigenzinnig, creatief en nieuwsgierig. Ik geloof heel erg dat je altijd nieuwsgierig en eigenwijs moet blijven om te zien hoe je dingen beter kunt doen. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor elkaar en voor de stad.
Welke grote uitdagingen zie jij als het meest urgent voor de stad?
Er komen een aantal grote transities aan. Ontwikkelingen binnen wetenschap en technologie kunnen oplossingen voor deze transitie bieden, zolang we juiste en verantwoordelijke keuzes maken voor de toekomst. Die grote transities zitten bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid, zoals de energietransitie. Maar ook op het gebied van innovatie in biotechnologie en informatica. De ontwikkelingen op dit gebied gaan razendsnel en kunnen een grote maatschappelijke impact hebben. Hoe neem je mensen hier in mee?
Kennis en kunde op het gebied van wetenschap en technologie kunnen heel goed gebruiken worden voor grote uitdagingen zoals op het gebied van duurzaamheid en gezondheidszorg. Het is echter van belang dat de samenleving voldoende kennis heeft hierover om de juiste beslissingen maken waar, wanneer en hoe deze verantwoord kunnen worden toegepast. We moeten ons afvragen of alles wat kan, ook realiteit moet worden. Hoe ver wil je gaan met sleutelen aan leven? Met het creëren van een perfect mens zonder gebreken? Met artificiële intelligentie en robotica? Maar ook vragen nog dichterbij zoals hoe en wanneer je de energietransitie inricht en wie deze moet en kan betalen. Er zijn mensen die zich daar ook zorgen over maken en dat begrijp ik ook. In wat voor samenleving willen we leven? Daar komt kennis over wetenschap, technologie en ethiek samen. Als NEMO vinden we dat de samenleving goed geïnformeerd moet worden maar ook betrokken wordt bij of, hoe en wanneer we deze transities vormgeven.
Hoe dragen jullie bij aan het WMTC festival?
Er zullen allerlei programma’s in ons museum worden aangeboden, zowel in het bekende groene gebouw aan het Oosterdok als op onze spannende nieuwe locatie op het Marineterrein; De Studio van NEMO Science Museum. Hier gaan we vanaf de zomer allerlei nieuwe programma’s aanbieden voor volwassenen rondom de grote transities, zoal deze zomer een tentoonstelling ‘Voedsel van Morgen”over de toekomst van voedsel. Tijdens het WeMakeThe.City festival is er een voorproefje in de Studio met een programma over hoe Amsterdam tot ongeveer 2050 zal gaan groeien en hoe specifieke gebieden zich zullen gaan ontwikkelen. Ik neem zelf ook deel aan een conferentie; Leren door te doen. Dit gaat over de toekomst van het onderwijs in de stad. Leren door te doen staat centraal met een gesprek over het belang van het ontwikkelen 21e eeuwse vaardigheden. Leren door te doen sluit helemaal aan bij het thema van ons museum waar we dagelijks kinderen zelf laten onderzoeken, ontwerpen en maken. Dit heeft weer alles te maken met de oplossing voor de stad van de toekomst. Door zelf je talenten en vaardigheden in te zetten kun je weer een bijdrage leveren aan de uitdaging van de stad.
Welk initiatief op het festival inspireert jou?
Er zijn zo ontzettend veel plekken met prachtige programma’s, ik vind het bijna onmogelijk om te kiezen. Echter, als ik echt naar waar mijn hart ligt vind ik het programma waar we gaan kijken naar het onderwijs wel ontzettend mooi en belangrijk. De jeugd moet naar mijn mening goed en veilig kunnen leven. Daarnaast gaat de jeugd onze toekomst mede vorm geven. Zij hebben ze recht op een goede toekomst. Goed onderwijs is daarvoor essentieel en als samenleving dragen wij de verantwoordelijkheid om hen dat te bieden.
Wat voor gesprek verwacht je tijdens het programma Leren door te doen?
Er zijn ontzettend veel interessante sprekers tijdens die conferentie die veel verschillende expertises hebben. Voor mensen die zich bezighouden met het onderwijs valt er veel inspiratie op te doen. Persoonlijk zal ik in een panel zitten met een aantal andere mensen waarin we de rol van 21eeeuwse vaardigheden en de waarden daarvan bespreken. Niet iedereen zal het misschien altijd met elkaar eens zijn maar dat is juist interessant. En er zullen ook veel gemeenschappelijke waarden zijn.
Mijn moeder is kleuter onderwijzer en ik hoor haar wel eens klagen over de druk die zij ervaart en de technologische en de andere vaardigheden waar ze tegenwoordig over moet beschikken voor haar werk. Hoe ervaar jij dit?
Ja dat snap ik heel goed! Leerkrachten ervaren een hoge werkdruk en moeten een enorm breed palet aan kennis en vaardigheden hebben, ik geef het ze te doen. Overigens zijn sommige vaardigheden helemaal niet nieuw; het gaat ook om samenwerken, creativiteit en oplossend vermogen, dat deden wij eeuwen geleden ook al. En er zijn allerlei verschillende manieren om dit type vaardigheden goed te ontwikkelen en veel scholen en andere organisaties die hier mooie dingen voor bedacht hebben en ideeën over hebben. Daar gaan we het dus ook over hebben.
Ik denk echter dat de werkdruk voor docenten wel echt een probleem is waar we wat aan moeten doen. We moeten allemaal een bijdrage leveren aan het ondersteunen van het onderwijs en leerkrachten Zo heeft NEMO bijvoorbeeld de lesmethode Maakkunde ontwikkeld om leerkrachten te ondersteunen om wetenschap en technologie om een inspirerende manier duurzaam te verankeren in het primair onderwijs. Hier kan het gesprek op de conferentie ook over gaan; hoe we het onderwijs kunnen verbeteren en hoe we de leerkrachten hierbij kunnen helpen. Samen met andere partijen en experts zoals Codam, de Waag en onderwijsprofessionals zullen we dit onderwerp zeker aansnijden. Dit blijft dit een cruciaal punt op de agenda, jouw moeder is namelijk niet de enige die hiermee zit.
