Het wordt voor iedereen een belangrijker thema: duurzamer leven. Maar hoe doe je dat nou? Marieke Eyskoot heeft hier een antwoord op, waar ook nog eens een mooie filosofie achter zit. In gesprek met haar over hoe de bevrijding van vercommercialisering zal leiden tot een duurzamer leven.
Eerst een korte intro. Wie ben je en wat doe je?
“Ik ben duurzaamheidsexpert, spreker en presentator. Twintig jaar werk ik nu in duurzame mode en lifestyle, onder andere bij de Schone Kleren Campagne. Ik probeer het mogelijk te maken voor zoveel mogelijk mensen om duurzamer te leven en andere keuzes te maken die zowel goed zijn voor jezelf als voor de wereld. Ik spreek daar veel over en ik presenteer evenementen, onder andere bij Pakhuis de Zwijger. Daarnaast schrijf ik boeken, zoals ‘Dit is een goede gids – voor een duurzame lifestyle’, waarin ik alle vragen probeer te beantwoorden die ik ooit heb gekregen over bewuster leven. Eigenlijk ben ik een professioneel antwoordapparaat.”
Welke impact hoop je daarmee te creëren?
‘Ik wil het graag voor zoveel mogelijk mensen mogelijk maken om stappen te zetten, en bij te dragen aan een betere wereld. Veel lezers laten mij weten dat mijn boek hen heeft geholpen, dat ze nu eindelijk impact kunnen maken, weten wat het slimste is en wat bij ze past. Dat ze alleen nog maar van merken en winkels kopen die in het boek staan, dat ze beseffen wat ze willen gaan studeren en dat het zelfs hun leven heeft veranderd. Dat is natuurlijk heel eervol en echt fantastisch om te horen.’
‘Mijn ambitie is om mezelf overbodig te maken. Dat het de normaalste zaak van de wereld is om duurzame keuzes te maken. Eigenlijk is het heel raar dat we klakkeloos accepteren dat we in de winkel dingen kunnen kopen waarvoor andere mensen en de aarde uitgebuit zijn. Enerzijds pleit ik voor wetten die dit illegaal maken, anderzijds wil ik laten zien dat het gewoon veel leuker is om niet gedachteloos de gebaande paden te blijven bewandelen van zoveel mogelijk kopen voor weinig geld. Het hele idee dat je een kast vol kleding hebt, maar niet weet wat je aan moet. Vinden we dat nog leuk? Ik vind dat we ons niet meer moeten laten verleiden om daarin mee te gaan en gewoon onszelf moeten kunnen zijn.’
Zou er een ander collectief bewustzijn moeten komen?
‘Ja, dat zou heel mooi zijn. Ook het besef dat we niet alleen maar consument zijn, maar ook burger. We hebben heel veel verschillende identiteiten. We zijn ook vriend, partner, stemmer, medewerker, eigenaar van een eigen bedrijfje. We zijn zoveel meer dan alleen consument. Maar die pet hebben of krijgen we wel vaak op als we beslissingen nemen. Allerlei industrieën, zoals de mode, beauty, sport, voeding en gadgets industrie, proberen ons te laten geloven dat we niet goed genoeg zijn. Niet rimpelloos, on trend, fit, slank of jong genoeg. We horen er pas bij als we hun spullen aanschaffen. En dat is natuurlijk het tegenovergestelde van duurzaam. Een belangrijk aspect van duurzamer leven is dit te herkennen en ons te verzetten tegen het hele idee dat we er niet toe doen als we allerlei dingen niet kopen. De beste manier om je te wapenen tegen de vercommercialisering van je zijn, is door je eigen keuzes te maken en ervan overtuigd te zijn dat je oké bent, want dat ben je.’
Door wie of wat word jij zelf geïnspireerd om je bezig te houden met duurzame mode en levensstijl?
‘Ik ben me altijd heel bewust geweest van het feit dat ik bij toeval in het rijke Nederland ben geboren. Ik kreeg meteen van alles mee: een goede economie, vruchtbaar land, democratie, mensenrechten, vrouwenrechten, dat soort dingen. En daar heb ik niets voor gedaan. Helemaal niets. Daar heb ik dus ook niet meer recht op dan iemand anders. Ik wil daarom zoveel mogelijk van wat ik heb gekregen inzetten om de balans een beetje beter te maken. Na twintig jaar zie ik dat er ook ongelofelijk veel is veranderd. Al gaat het natuurlijk niet snel genoeg.’
Feminisme houdt jou ook bezig. Hoe zie jij feminisme en duurzaamheid samenhangen in de samenleving?
‘Genderongelijkheid is alomtegenwoordig in de commerciële wereld. De normen over ons uiterlijk gelden historisch gezien vooral voor vrouwen – al worden mannen ook steeds meer herkend als een business case. Waarom mogen vrouwen geen okselhaar hebben en mannen wel? Er bestaat ook zoiets als de pink tax. Van vrouwen wordt meer verwacht dat ze er op een bepaalde manier uitzien, dus moeten ze de producten die daarvoor nodig zijn wel kopen. Van shampoo tot scheermesjes zijn daardoor duurder voor vrouwen. Duurzame merken hebben een grote verantwoordelijkheid om dit te veranderen. Zij kunnen bewijzen dat je spullen kunt verkopen op een manier die ons niet slecht over onszelf laat voelen, en die we kunnen aanschaffen op het moment dat we ze nodig hebben.’
Wil jij Marieke Eyskoot hierover horen spreken? Kom dan naar de Trouw Duurzame 100 op 10 oktober 2019 in Pakhuis de Zwijger. Meld je hier aan.