Bijna iedereen houdt wel van chocolade. Helaas staat tegenover het genot van de consument het lijden van een andere actor in de cacaoketen, meestal de boer of plantagearbeider. Mede door de inzet van Caroline Lubbers, consultant en ondernemer in cacao en chocola, chocoladesommelier en ambassadeur, zal de bitterzoetheid van chocolade straks tot het verleden behoren.
Wie ben je en wat doe je?
“Ik ben Caroline Lubbers en samen met mijn zakenpartner Jack Steijn werk ik mee aan de verduurzaming van de cacaoketen. Onderbetaalde boeren en ontbossing zijn voorbeelden van zaken die de cacaomarkt uit balans halen. Met ons bedrijf Equipoise geloven we dat markten in balans kunnen zijn en werken we eraan om dat te realiseren. Dat doen we door alle stakeholders in de hele cacaoketen te betrekken bij veranderingen – van de cacaoboer tot aan de chocoladeconsument – want iedereen heeft daar z’n eigen rol in. Wij geloven dat verandering pas plaatsvindt wanneer iedereen ook in die rol stapt en daaraan meewerkt.
We zijn begonnen met de focus op kwaliteitscacao en duurzame cacao. De kwaliteitscacao vindt z’n weg niet zo makkelijk naar de markt, vanwege de grote bedrijven – ongeveer 80% van de markt – die hun eigen productienetwerken hebben. Op ons evenement ‘Chocoa’ zijn we begonnen kleinere producenten te helpen een weg naar de Amsterdamse markt te vinden. Inmiddels komen op Chocoa alle stakeholders die ieder op hun eigen manier aan duurzaamheid werken. Nog niemand is wat dat betreft al helemaal perfect. Duurzaamheid is een proces. Je komt verder door iedere keer weer stappen te zetten en succesverhalen en fouten te delen. Dat geldt voor grote en kleine bedrijven; de stappen zijn alleen verschillend en hebben een andere impact.”
Is elke stakeholder in de supply chain er wel serieus mee bezig?
“Een aantal problemen in de cacaoketen zijn heel urgent. Voor voortzetting van je bedrijf moet je meewerken, voordat er straks geen cacao meer is en je je bedrijf moet sluiten. Inmiddels is de urgentie zo groot dat elk zichzelf serieus nemend bedrijf meewerkt aan een oplossing. Natuurlijk lopen sommige bedrijven achteraan of wachten totdat alles is opgezet. Helaas, maar als consument kun je dit herkennen en ervoor kiezen om dat product niet te kopen.”
Jij bent ook marketeer. Wat valt jou vanuit het marketingperspectief op aan chocoladeproducten?
“Ik zie nog heel veel marketing en communicatie rondom de verpakking. Dat is natuurlijk het makkelijkst, want dat zie je het eerst. Ik bedoel dan een mooie verpakking waarvan de inhoud niet wezenlijk anders is dan van een ander chocoladeproduct. De volgende stap die we langzaam zien komen, en wat heel goed is, is communicatie over de chocolade zelf. Waar komt het vandaan? Welke soort cacao? Net als met wijn heb je diverse cacaosoorten uit verschillende gebieden. Deze hebben allemaal andere smaken. Ik ben ook chocoladesommelier en het is heel leuk om te proeven dat een chocoladereep van cacao uit Bahia in Brazilië heel anders smaakt dan een reep uit de provincie Los Rios in Ecuador. Deze volgende stap komt sneller als consumenten hierop gaan letten en zich afvragen ‘Goh, waar komt deze chocolade eigenlijk vandaan?’. Dat zal een grote verandering kunnen brengen wat betreft de manier waarop we consumeren en daardoor weer de markten in balans brengen. Als je een veel betere chocolade koopt wordt iedereen in de keten ook eerlijker betaald.”
Als marketeer kun je een leuke foto van een boer op een product zetten, maar we weten vanuit journalistieke uitingen dat dit vaak misleidend is. Er is sprake van moderne slavernij en kinderarbeid op cacaoplantages. Hoe kijk jij aan tegen het communiceren van sociale relaties en de arbeid die achter een product schuilgaan?
“Enerzijds is het belangrijk dat het gebeurt, omdat er nog heel veel niet bekend is bij veel consumenten. Dat is natuurlijk heel logisch, want je kunt niet van elk product het productieproces en de keten kennen. Communicatie is goed om meer bewustzijn te creëren over hoe een cacaoboer leeft en waarom 400 dollar per jaar niet genoeg is om van rond te komen. Tegelijkertijd is het inderdaad soms niet duidelijk. Niettemin is consumentengedrag uiteindelijk heel moeilijk te sturen met sociale onderwerpen. De meeste consumenten betalen gewoonlijk niet meer geld voor een product, omdat de sociale aspecten er goed aan zijn. Daarom vind ik het zo belangrijk dat er over kwaliteit en het product zelf wordt gesproken. Vanwege het fenomeen dat voor de meeste mensen kwaliteit de beste reden is om meer te betalen.’
Heeft de consument verantwoordelijkheid om chocolade niet te kopen, wetende van de moderne slavernij en kinderarbeid op cacaoplantages?
“Ja, dat denk ik absoluut wel. Tony’s (Chocolonely, red.) is ontstaan vanuit die verantwoordelijkheid, of in ieder geval vanuit dat probleem. Wanneer je als consument weet wat er achter een product schuilgaat en je koopt dit product, ben je medeverantwoordelijk voor wat er gebeurt en is het ook heel makkelijk om dat product niet te kopen. Soms is het goedkoop of dichtbij en daarom comfortabel, maar ik vind wel dat je moet nadenken voordat je het dan koopt. Daarmee draag je namelijk uit dat je het goed vindt wat er gebeurt en houd je de keten in stand. Kijk, als er geen alternatieven zijn kun je geen andere keuze maken, maar er zijn gewoon andere keuzes.”
Wat verwacht je van het programma ‘Eerlijk avondje is gekomen’ in Pakhuis de Zwijger?
“We gaan iets heel leuks doen, namelijk kijken wat het publiek heeft opgestoken van de sessie en vooral ook hoe je zelf andere keuzes in je chocoladeconsumptie kunt maken. Na het verlaten van de zaal zal iedereen anders tegen chocola aankijken.”
Benieuwd naar het programma? Maak hier je reservering!
