De coronacrisis is zeer ingrijpend in het hier en nu, maar sommige denkers zien slechts een kleine correctie op een veel groter schaalniveau. Wie van een afstand kijkt naar de planeet, ziet lijnen en patronen, waarin het coronaverhaal hooguit een klein stapje is in een veel grotere transitie. Wat betekent de deze crisis op de lange termijn voor globalisering, geopolitiek, verstedelijking, levensverwachting en demografische trends? Vallen we terug op de eigen natiestaat of bewegen we juist door richting totale wereldwijde verwevenheid? Wie worden straks de slachtoffers van deze fase van de globalisering en wie de winnaars? Tegenlicht zoomt uit en probeert lange lijnen te ontwaren. In deze LIVECAST kijken we naar de wereldwijde productieketens, identiteitspolitiek en solidariteit met onder andere financieel geograaf Ewald Engelen en landbouweconoom Petra Berkhout.
Over de aflevering
Tegenlicht zoomt uit en probeert lange lijnen te ontwaren. Wat zien we als we heel ver vooruit proberen te kijken? Moeten we misschien eerst achteruit kijken om iets van die lange termijn trends te kunnen zien? Tegenlicht spreekt o.a. globaliseringsexpert Ian Goldin, de Indiase schrijver en politiek activist Arundhati Roy en econoom en politicoloog Maarten Schinkel.
Arundhati Roy (o.a. ‘De God der Kleine Dingen’, 1997) schreef begin april een vlijmscherpe analyse van deze wereldcrisis in de Financial Times – ‘The Pandemic is a Portal’ – en deed een strijdbare oproep om lering te trekken uit het kortzichtige narcisme dat veel leiders nu tentoonspreiden. Wie worden straks de slachtoffers van deze fase van de globalisering en wie de winnaars? Zal de tweede mondiale recessie van de 21e eeuw (ingrijpender dan die van 2008) tot grimmige sociale verhoudingen leiden of zien we juist de contouren van een nieuw en meer toekomstbestendig wereldsysteem?
Vanuit Oxford kijkt Ian Goldin, globaliseringsexpert, naar de toekomst: “We staan op een kruispunt. Het is een test voor de mensheid of we er in slagen om te globaliseren, of we samen kunnen werken om de grote dreiging tegen te houden. Als we hier niet in slagen zullen er nog veel meer pandemieën komen, misschien zelfs dodelijker dan deze. Klimaatverandering zal escaleren, en andere dreigingen ook. We hebben echt een ‘wake up call’ nodig.”
In Nederland spreekt Tegenlicht met economisch NRC-journalist Maarten Schinkel, die een stuurloze tijd voorziet: ”Wat mij eigenlijk het meest verontrust is dat er bij de wederopbouw geen regisseur meer is. We waren altijd gewend dat Amerika die rol speelde, maar Amerika is een onbetrouwbare partner geworden.”
Wereldeconomie post-corona Hoe zal de wereldeconomie eruitzien na de coronaschok? Er tekent zich een minder vrije economie af, beladen met schulden. De digitalisering versnelt, terwijl het klimaat in het gedrang dreigt te komen. De ontwrichting in vijf trends.
De wereldvoedselorganisatie FAO is ongerust doordat landen vanwege de corona-uitbraak voedsel voor de eigen bevolking reserveren. Zo dreigt een herhaling van de voedselcrisis van 2007/2008. Maar ook als de situatie verder verergert, hoeft geen Nederlander honger te lijden, volgens onderzoekers van Wageningen University.
The novelist on how coronavirus threatens India — and what the country, and the world, should do next.
Deze crisis noopt tot vergaande internationale samenwerking. Er is geen weg terug naar ‘normaal’. Met voorstellen op het gebied van solidariteit, belastinghervorming, de Green Deal, het sociaal contract en risicodeling; dit zijn de ‘Vijf van Vendrik’.
De kosten van de globalisering worden groter dan de baten, laat de corona-uitbraak zien, schrijven Ewald Engelen en Marianne Thieme.
