Sinds een jaar zijn non-fungible tokens (NFT’s) de nieuwe speeltjes van anonieme verzamelaars met veel virtueel geld. De digitale eigendomsbewijzen maken virtuele kunst verhandelbaar. Maar de match tussen cryptovaluta en mediakunst roept veel vragen op. Wordt hier een piramidespel gespeeld door de nieuwe rijken of is er eindelijk een bron van inkomsten voor webkunstenaars? En is de NFT-hype een bubble of een voorbode van veranderingen die veel verder gaan dan alleen de kunst? Naar aanleiding van de aflevering van VPRO Tegenlicht, duiken we in de wereld van NFT’s.
De aflevering is op maandag 21 februari om 22.15 te zien op NPO2.
Helaas kan spreker Judith de Leeuw er ivm ziekte niet bij zijn.
Over het programma
NFTs zijn binnen de kunstwereld momenteel de nieuwste hype, maar wellicht ook een blijvend fenomeen. Over het maakproces van de aflevering en de wereld van de NFTs, gaan we allereerst in gesprek met:
- Bregtje van der Haak is documentairemaker bij VPRO, en maakte onder andere de internationale documentaires Satellite Queens (2007) en DNA Dreams (2013). Voor VPRO Tegenlicht maakte zij eerder o.a. Ruimtepuinruimers, Future fashion en All in the game.
Wat heeft de opkomst en populariteit van NFTs voor invloed op kunst en kunstenaar? Omarmen kunstenaars deze nieuwe wereld op het internet, of zijn er ook nog twijfels? Hierover gaan we in gesprek met:
- Dadara, begon zijn carrière als kunstenaar in de jaren 90. Sinds de eeuwwisseling, is hij gaan werken aan extravagante interactive performance-installations in de publieke ruimte. Ook is hij momenteel bezig met NFTs, waarbij hij op een filosofische en conceptuele manier de cryptokunst beschouwt.
- Gustaaf Dekking vormt de brug tussen de ‘traditionele’ kunstwereld en de innovatieve wereld van de cryptokunst. Als galerie directeur bij Rutger Brandt Gallery en Galerie Mokum in Amsterdam kent hij de kunstwereld goed. Momenteel werkt Gustaaf aan Artifund, een digitaal platform dat de cryptowereld en de museale sector met elkaar moet gaan verbinden.
Als NFTs blijvende veranderingen gaan aanbrengen in de kunstwereld, moeten wij onze blik ook verbreden naar de impact op de kunstmarkt. Waar ligt de balans tussen de cryptowereld en de traditionele kunstwereld? Wat zijn de kansen en de valkuilen? Hierover gaan we in gesprek met:
- Inte Gloerich is een media en technologie onderzoeker en cultureel organisator. Als PhD kandidaat werkt ze aan sociaal-technische denkbeelden, en blockchain-kunst aan de Universiteit Utrecht. Daarnaast is ze projectcoördinator en onderzoeker voor het Insitute of Network Cultures aan de HvA. Hier focust ze zich op het MoneyLab project waarin wordt gekeken naar interventies en experimenten met de digitale economie. Dit project bestaat uit een netwerk van kunstenaars, activisten en geeks.
- Socrates Schouten werkt als Head of Code Programme (Future Internet Lab en Commons Lab) en leidt het Commons Lab bij Waag. Hij is onderzoeker en auteur op het gebied van de circulaire economie en het de commons. In zijn werk is hij veel bezig met technologie en de onderliggende waarden of vooroordelen die eraan te grondslag liggen. Hij onderzoekt o.a. hoe de positie van burgers sterker kan worden door technologie.
Kijk hier een korte explainer van NOS op 3 over wat NFT’s zijn:
Op dit moment zijn NFT’s vooral een speculatiemiddel voor mensen met teveel geld. Maar aan de marges van deze zeepbel beginnen zich de contouren te vormen van een nieuwe vorm van aandeelhouderschap. En dat heeft risico's. >>>
Via de blockchain kunnen kunstenaars ineens miljoenen verdienen. Maar datzelfde geldt voor mensen die er met andermans kunst vandoor gaan. Doen NFT’s de kunstwereld niet meer kwaad dan goed?
De kunstwereld is in de ban van de NFT's, de 'non-fungible tokens'. Zij veranderen digitale werken die duizenden malen te kopiëren zijn, plotsklaps in iets dat je kunt bezitten, waar er maar één van is. Speeltje van cryptomiljardairs? Of de voorbode van een heel ander soort kunstmarkt?
Hoeveel is een digitaal exemplaar van een column van de New York Times over NFT waard? Tien, honderd, duizend of misschien wel tienduizend euro? Het zijn vragen waar handelaren in digitale eigendommen, oftewel NFT's, continu mee bezig zijn. Van gifjes en plaatjes van verveelde apen tot muziek en het eerste Twitter-bericht; in 2021 is de handel in NFT geëxplodeerd. Alleen al tot november is er voor bijna 24 miljard euro aan handel geweest, zegt analistenbureau Chainalysis. Een jaar eerder ging er nog geen miljard in om.
Wereldkunst #24 Opeens is er een parallel artistiek universum op internet, dankzij blockchain en NFT’s. Harm van Dorpel maakte een NFT die steeds verandert. „Het heeft sommige verzamelaars gek gemaakt.”
