Uit een recent rapport van het European Youth Forum blijkt dat onbetaalde stages nadelige gevolgen hebben voor studenten. Naast de financiële kosten voor studenten, kunnen onbetaalde stages leiden tot een verminderd mentaal welzijn en maatschappelijke ongelijkheid vergroten. In Nederland zijn er grote verschillen tussen de vergoedingen die studenten ontvangen voor stages. Mbo-studenten krijgen vaak minder geld dan hbo- of wo-studenten. En toekomstige artsen krijgen 100 euro per maand, terwijl een stagiair bij de overheid 747 euro per maand krijgt, ongeacht het opleidingsniveau. Vier op de tien studenten in Nederland geven aan helemaal geen vergoeding te krijgen voor hun stage. Hoe zien wij stagiaires? Welke gevolgen heeft het ontbreken van wettelijke richtlijnen voor studenten en de samenleving? En, wat zou er verbeterd kunnen worden?
Over de sprekers
Sofyan Mbarki is Wethouder Economische Zaken, MBO, Aanpak Binnenstad, Jongerenwerk en Sport in Amsterdam. In zijn functie zet Mbarki zich onder andere in voor kansengelijkheid voor jongeren en een gelijke waardering van het MBO ten opzichte van andere opleidingen. Eerder gaf Mbarki les op het vmbo en van 2014 tot 2022 zat hij namens de PvdA in de Amsterdamse gemeenteraad.
Cláudia Pinto is beleidsmedewerker bij het European Youth Forum (EYF) en richt zich daar op sociale- en economische inclusie. Het EYF vertegenwoordigt jongeren in Europa, komt op voor hun rechten en streeft naar samenlevingen waarin jongeren in hun kracht worden gezet om hun volledige potentie te bereiken. In de rol van beleidsmedewerker leidt Cláudia onder andere de lobby rondom stagevergoedingen in de Europese politiek.
Lotte Jansen is algemeen bestuurslid van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO). Lotte volgt een master politicologie, met als specialisatie gendergelijkheid, diversiteit en inclusie. In 2022 heeft het ISO onderzoek laten doen naar stages in het hoger onderwijs, waaruit bleek dat er problemen zijn met stagemisbruik, vergoedingen en begeleiding. Naar aanleiding hiervan kwam de studentenorganisatie met een 5-puntenplan om deze problemen te bestrijden. Daarnaast werkt het ISO samen met Probeer de Bond van CNV vakmensen en CNV-Jongeren aan een petitie om stagevergoedingen in CAO’s op te laten nemen.
Miray Özügüzel is voorzitter van JOB MBO en studeert juridische administratieve dienstverlening. JOB MBO is de landelijke jongerenorganisatie die 500.000 mbo-leerlingen vertegenwoordigt en een stem geeft in het onderwijs. JOB MBO doet dit door studenten en studentenraden te informeren over hun rechten, het vertegenwoordigen van mbo-studenten richting media en politiek en door diverse activiteiten te organiseren.
Erva Calkin volgt de opleiding tot docent maatschappijleer aan de HvA. Samen met de Algemene Onderwijsbond voert ze actie om ervoor te zorgen dat studenten aan onderwijsopleidingen een stagevergoeding krijgen. Om aandacht voor het onderwerp te vragen heeft Erva hierover gesproken in de Amsterdamse Gemeenteraad en in de Tweede Kamer.
Nicolai Brannan is politiek verslaggever bij AT5 en docent Nederlands en Journalistiek aan het MBO college in Amsterdam-Noord. Afgelopen zomer ging hij samen met zijn studenten van de opleiding Media en Redactie in gesprek met Sofyan Mbarki over de positie van mbo’ers in de maatschappij.
Unpaid Internships cost youngsters over €1000 per month, deepening inequalities.
Stages zijn voor veel studenten een belangrijk, of zelfs verplicht onderdeel van hun opleiding, maar er blijft werk aan de winkel om de positie van stagiairs te verbeteren. Dat blijkt uit het onderzoek van onderzoeksbureau ResearchNed in opdracht van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO). Hoewel het merendeel van de studenten positief is over het leerzame karakter van stages, toont het onderzoek aan dat er problemen bestaan omtrent stagemisbruik, -vergoedingen en -begeleiding. Zo heeft één op de vier studenten te maken met stagemisbruik: je wordt als stagiair ingezet als ‘normale’ werknemer, waar vervolgens geen eerlijke vergoeding tegenover staat. Daarbovenop blijkt dat bijna de helft van de ondervraagde studenten geen stagevergoeding krijgt. De studentenorganisatie komt met een vijfpuntenplan om stageproblematiek tegen te gaan.
Teken ook de petitie, zodat je krijgt wat je verdient.
Mbo’ers die stage lopen kunnen op korte termijn nog geen stagevergoeding tegemoet zien. Minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, D66) wilde dat met bedrijven afspreken, maar komt niet verder dan een onkostenvergoeding.
Transavia heeft afgelopen jaar stagiairs ingezet op vluchten. Het gaat om tientallen mbo-studenten die meedraaiden als regulier cabinepersoneel, maar slechts een stagevergoeding ontvingen. Onder druk van de Arbeidsinspectie krijgen de studenten met terugwerkende kracht loon uitbetaald. Ook ontvangt Transavia een boete.
