Gemeenschappen zijn de basis van sterke en leefbare buurten. Dus welke rol kan de woningcorporatie nemen om buurtgemeenschappen te laten bloeien en groeien? Wat doe je wel en wat niet? En hoe kunnen corporaties hier samen in optrekken? Tijdens dit programma gaan we hierover in gesprek. Samen met bewoners, experts van buitenaf en de corporaties duiken we in gemeenschapsvorming en de rol van de volkshuisvesters daarin. Dat doen we aan de hand van verrassende visies en vergezichten én concrete ervaringen uit de praktijk.
Dit gaan we doen
Wat kunnen woningcorporaties doen om buurtgemeenschappen laten bloeien en groeien? We gaan deze vragen beantwoorden met minicolleges van hoogleraar collectieve actie Tine de Moor en stadmaker Teun Gautier, lessen van bewonersinitiatieven Hart voor de K-Buurt in Zuidoost, de werkcoöperatie in Buurthuis Bol in Noord en Woonvereniging Roggeveenstraat uit Den Haag, de corporaties én met jou.
Over de sprekers
Tine de Moor is professor of Social Enterprise and Institutions for Collective Action Department of Business-Society Management bij de Rotterdam School of Management, onderdeel van de Erasmus Universiteit Rotterdam. De Moor doet onderzoek naar Collective Action in het heden en verleden. Ze runt onder meer het onderzoeksproject Unica, waarin wordt onderzocht wat burgercollectieven tot veerkrachtige organisaties maakt.
Teun Gautier is stadmaker. Samen met Floor Ziegler schreef hij ‘Een wereld van gemeenschappen’, een dwarsdoorsnede van de bewonersinitiatieven die Nederland rijk is. Het boek toont een wereld waarin gemeenschapszin kan floreren. “Een wereld die niet van bovenaf wordt georganiseerd, maar horizontaal, op basis van gelijkwaardigheid en partnerschap.”
Mohamad Acharki is voorzitter van de Raad van Bestuur van woningcorporatie Rochdale. Hij zet zich in voor een divers en gemengd Amsterdam. “Wonen is méér dan een dak boven je hoofd. Het gaat om leven en samenleven, iets voor elkaar over hebben.” Acharki is sinds de jaren ’90 actief in de volkshuisvesting en werkte onder meer bij corporaties in Utrecht en Den Bosch. Verder is zit hij in het bestuur van corporatiekoepel Aedes.
Mike Brantjes is is coördinator van buurtplatform Hart voor de K-buurt in Amsterdam Zuidoost en coördinator van de coalitie van buurtplatformen Amsterdam. Hij pleit voor een doe-democratie en een nieuw buurtrecht, het buurtplatformrecht. De K-buurt werd onder andere bekend door de ‘participatiestaking’, omdat bewoners vonden dat zij onvoldoende ruimte kregen om hun eigen ideeën uit te voeren. Ze weigerden nog langer mee te participeren.
Hanno van Megchelen is een van de initiatiefnemers van de Woonvereniging Roggeveenstraat in Den Haag. Corporatie Haag Wonen had plannen voor sloop-nieuwbouw in deze buurt, maar de bewoners boden een alternatief om de woningen en gemeenschap te behouden. Van Megchelen zet zich graag in om mensen met verschillende invalshoeken en uiteenlopende kennisgebieden te verbinden en vanuit idealisme “het schijnbaar onmogelijke binnen bereik te brengen”.
Mohamed Zouini is een van de initiatiefnemers van de wijkwerk-coöperatie in Buurthuis Bol, in De Kleine Wereld in Amsterdam-Noord. Wat begon met een relatief simpel verzoek bij corporatie Lieven de Key om ruimte voor een buurthuis, groeide al snel uit tot iets veel groters: een wijkwerk-coöperatie. De coöperatie wil werkgelegenheid in De Kleine Wereld creëren door betaalde opdrachten en diensten aan te bieden in en voor de buurt. Zodat investeringen ook echt landen bij de bewoners.
Mikkie Spiering is Community Builder in het complex Stepstone op de Zuidas. Ze studeerde Built Environment aan de HvA en is breed geïnteresseerd in stedenbouw en woningbouw, met een sociale en maatschappelijke bril. Dat is ook wat haar motiveerde om Community Builder te worden. “Ik haal er voldoening uit om mensen bij elkaar te brengen en verbinding te creëeren.”
Hoogleraar Tine de Moor legt uit waarom het tijd is burgercollectieven eindelijk serieus te nemen.
Stadmakers Floor Ziegler en Teun Gautier schreven het boek ‘Een Wereld van Gemeenschappen’. Ze laten zien hoe bewonersinitiatieven overal in Nederland bijdragen aan de ontwikkeling van buurten, dorpen en steden.
In Zuidoost zoeken de luizen in de pels met steun van het bestuur naar een participerende ommekeer.
Huurders in de Haagse Roggeveenstraat kopen gezamenlijk hun 65 woningen van de woningcorporatie. Daarmee voorkomen zij dat de ruim honderd jaar oude huizen worden gesloopt, zoals de corporatie oorspronkelijk van plan was.
Meer woningen dan in het oorspronkelijke plan. Een plein met bruis en rust in de buurten eromheen. Betere woon- en leefkansen voor jongeren. Dat zijn elementen uit nieuwe plannen voor K-buurt-midden in Zuidoost. Plannen waarbij na een participatiestaking bewoners aan het roer stonden.