Massa-toerisme is piepend en krakend tot stilstand gekomen. In eerste instantie waren veel mensen opgelucht: de wietwalmen boven de Amsterdamse grachten trokken eindelijk op en in Venetië zagen we plots de vissen weer zwemmen in de heldere kanalen. Nu, 10 maanden later, verandert dat beeld. In Amsterdam lijden de horeca en hotellerie. In Zuid-Europa slaan wegblijvende toeristen een hiaat in de lokale begroting. De angst bestaat dat de lijdende sector wordt opgeslokt door grote investeerders die wachten tot de ‘normale’ wereld weer op gang komt. Waar staan we nu? Kijken we anders naar de betekenis van toerisme voor landen en steden?
Ilja Leonard Pfeijffer bracht in 2018 zijn boek Grand Hotel Europa uit. Een pijnlijk meesterwerk volgens velen. Hij beschreef de schrijnende effecten van massatoerisme op de omgeving en de mensen die daarin leven. Tegelijkertijd leefde Ilja ook op de plek in Europa waar corona als eerste genadeloos toesloeg: Italië. We vragen hem of hij door de enorme impact van corona op zijn omgeving anders is gaan kijken naar toerisme. En bestaat de ‘goede toerist’ eigenlijk wel?
Edward Huijbens is een IJslandse onderzoeker met een Nederlandse vader. Voor de Universiteit van Wageningen doet hij onderzoek naar toerisme. Hij houdt zich bezig met ‘het kantelpunt’: wanneer verdwijnen de positieve kanten van toerisme en blijven alleen de nadelen over? In tegenstelling tot het poolgebied dat hij goed kent, ziet hij dat Nederland ’te bereikbaar’ is voor toeristen. Wat kunnen we leren van deze toeristenimpasse?
Victor Everhardt is wethouder van de gemeente Amsterdam. Hij heeft onder andere toerisme in zijn portefeuille. Na een periode waarin hij voornamelijk het vraagstuk van overtoerisme in Amsterdam moest aanpakken, is het nu juist deze sector die haar inkomsten ziet verdampen. Hoe vangt Amsterdam de lijdende sector op? Ziet hij het risico van de overnames van kleine bedrijfjes door ketens? En ziet hij nu kansen voor de sturing van het Amsterdamse toerime na corona?
Geerte Udo is directeur van Amsterdam en Partners, waarmee zij zich richt op Amsterdam als aantrekkelijke stad om te leven, ondernemen én te bezoeken. Hoe kijkt zij aan tegen de druk op de sector? En hoeveel kun je eigenlijk redden met goede marketing?
'Grand Hotel Europa is de grote roman van Ilja Leonard Pfeijffer over het oude continent, waar zoveel verleden is dat er voor toekomst geen plek meer is en waar het meest reële toekomstperspectief geboden wordt door de exploitatie van dat verleden in de vorm van toerisme.'
Amsterdammers reageren op de wegblijvende toeristen door corona.
Artikel uit 2017 met de stelling dat: 'Het idee dat drukte en overlast weliswaar vervelend zijn maar dat de stad als geheel van de bezoekershausse profiteert, is een mythe.'
Een artikel in het Parool uit mei 2020: 'Amsterdam wil voorkomen dat de drommen prettoeristen na de coronacrisis weer terugkeren in de binnenstad. Nieuwe regels en de aankoop van vastgoed moeten zorgen dat winkels en horeca zich voortaan richten op bewoners in plaats van toeristen.'
In mei 2020 stuurde het Amsterdamse College een brief naar de gemeenteraad. Hierin werd toegelicht hoe er wordt gewerkt aan een toekomst van een leefbare binnenstad.
