Een gesprek met Chris de Ploeg over kolonialisme, kapitalisme en fascisme, naar aanleiding van zijn nieuwe boek De Grote Koloniale Oorlog. Het boek biedt een historische analyse van de Tweede Wereldoorlog door deze binnen een grotere koloniale geschiedenis te plaatsen, wat ons helpt de huidige opkomst van extreemrechts en het zwijgen over racisme en kolonialisme in de gevestigde politiek beter te begrijpen. Samen met andere wetenschappers, schrijvers en journalisten gaan we in gesprek over de koloniale wortels van fascisme en over de demonisering van het communisme en antikoloniale bewegingen. Dat doen we op 27 januari, precies 80 jaar nadat het Rode Leger het Nazi vernietigingskamp Auschwitz bevrijdde. Om die reden zullen er ook culturele bijdragen zijn, naast ruimte voor stilte en herdenking voor alle slachtoffers van het fascisme en kolonialisme.
Bio sprekers;
Chris de Ploeg is een grassroots organizer, journalist en auteur van De Grote Koloniale Oorlog (2025) en Oekraïne in het Kruisvuur (2016). Hij is mede-oprichter en kern-organisator bij Aralez, een grassroots-organisatie voor dekolonisatie, en organizer en beleidsmedewerker bij de anti-koloniale socialistische partij De Vonk.
Sabina Achterbergh is de voorzitster van de Vereniging Sinti, Roma, Woonwagenbewoners Nederland, naast vele andere groepen waar zij actief is, zoals de Bewonerscommissie Woonwagenbelangen Amsterdam en actiegroep Woonwagenbewoners-in-actie!
Fitria Jelyta is journalist en spreker. Ze werkt onder andere als onderzoeksjournalist, audio redacteur en radiohost bij NOS en NTR. Op dit moment werkt ze aan een boek over Indonesische perspectieven op het koloniale verleden dat in 2026 bij uitgeverij Lebowski moet verschijnen.
Grâce Ndjako, filosoof en schrijfster verbonden aan de UvA, die een belangrijk essay schreef over Zwart Marxisme voor de nieuwe uitgave van het Communistisch Manifest en Aimé Césaire’s meesterwerk Discours Sur Le Colonialisme (1950) vertaalde, een van de eerste grote werken die het fascisme als een koloniale boemerang beschreef.
Rudi Harthoorn is historicus en auteur van Vuile Oorlog in Den Haag (2011) en Zelfmoord op Laag Water (2015). Hij schreef het voorwoord voor het veelgelezen boek Verboden te sterven (2007), over de kampervaringen van zijn vader, die communistisch verzetsman was. Rudi heeft uitgebreid geschreven over het communistische verzet en de vervolging van communisten door de Nazi’s en de Nederlandse overheid, voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.
Lev Avitan is filosoof, theatermaker en spoken word artiest, maar het liefst alle drie tegelijk. Zijn werk wordt gekenmerkt door kwetsbare zelfreflectie en de hoge mate van maatschappelijk engagement. Buiten zijn werk als woordkunstenaar schrijft Lev columns voor het platform De Vrijdenkers en heeft hij een podcast-reeks samen met theatermaker Nabil Tkhidousset genaamd Echtemannentakkies.
Over het boek
De Tweede Wereldoorlog wordt nog vaak verteld als het verhaal van het ‘vrije Westen’ tegen het fascisme. Ons kompas voor goed en kwaad. Maar niets is minder waar. Het fascisme en het liberalisme zijn hecht met elkaar verwant, en komen voort uit het kolonialisme. In de Grote Koloniale Oorlog wordt harde metten gemaakt met koloniale illusies over WOII, een oorlog die door de Ploeg als één van de grootste slagvelden wordt gezien van een nog grotere oorlog. De 500-jarige oorlog tegen gekoloniseerde volkeren, arbeiders en vrouwen. Een oorlog tegen elke vorm van anti-kapitalisme en elke beweging voor gelijkheid. Een oorlog die nooit is opgehouden.
Hoe schrijven we de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog als we deze plaatsen in 500 jaar koloniale geschiedenis? En welke verhalen, zelfs binnen 1939-1945, worden uitgewist doordat we door een koloniale bril naar WOII kijken? De Ploeg beantwoordt deze vragen met schokkende feiten en legt de nodige verbanden tussen veel van de belangrijkste gebeurtenissen van de afgelopen 500 jaar. Verwacht een toegankelijke crash-course in de wereldgeschiedenis, door de ogen van de verworpenen der aarde.
