Het begon allemaal in de buurt van IJsland. Op 29 januari 1953 vormde zich een orkaan die zich voortbewoog richting Schotland en Engeland om vervolgens de weg naar het zuidwesten van Nederland te maken. De nacht van 31 januari op 1 februari was er windkracht 11 en springtij, maar dit was niet het grootste probleem. Al meermaals, in de jaren voor de ramp, werd er gewaarschuwd over het gevaar van de dijken die te zwak waren. Niet één dijk, maar voor meerdere werd gewaarschuwd. Ze waren dun, steil en voldeden niet aan de veiligheidseisen. De plannen voor de Deltawerken lagen al jaren klaar. Niemand luisterde. Er werden minimale maatregelen getroffen en dat werd veel mensen op de nacht van 31 januari fataal. De dijken braken op meer dan 150 punten door. Grote delen van Zeeland kwamen onder water te staan. Delen van Zuid-Holland stonden onder water en zelfs stukken van Noord-Brabant en Noord-Holland. In totaal zijn er 1836 slachtoffers gevallen over 4 provincies en ongeveer 200.000 veedieren hebben het niet overleefd.
Wat is de conclusie van deze ramp? Dit nooit weer. Krachten werden gebundeld en het Deltaplan werd opgezet. Verschillende dijken werden versterkt, deltawerken aangelegd en tot slot werd in 1986 de Oosterscheldekering geopend. Een waar meesterwerk. De Deltawerken zijn nu nog steeds een belangrijk onderdeel in onze verdediging tegen het water. Onze voeten blijven voorlopig droog, maar hoe ziet de toekomst eruit? Wat zijn de uitdagingen van de komende decennia?
De toekomst is onzeker. Met de dreiging die het veranderende klimaat ons brengt is constante monitoring van de zeespiegel en het weer vereist. Nauwkeurige voorspellingen en toekomstscenario’s moeten zorgen voor tijdige acties om een nieuwe ramp te voorkomen. Voorbeelden van maatregelen zijn het sluiten van de stormvloedkeringen zoals de Oosterschelde of de techniek zandsuppletie: het opspuiten van extreem grote hoeveelheden zand voor de kust om onszelf meer ruimte te geven tegen de zee. Maar hoe lang kunnen we ons land op deze manier blijven beschermen?
Op dit moment is er nog steeds een kans op overstromingen, al is deze kans wel aanzienlijk lager dan voor 1953. Bij grote overstromingen is de kans op slachtoffers en schade wel aanzienlijk hoger dan 1953, vanwege de dicht bevolkte gebieden en veel infrastructuur en bouwwerken langs de kust. Ongeveer 59% van Nederland loopt risico op een overstroming. Dit betekent niet dat elk gebied binnen het overstromingsgebied evenveel kans op een overstroming heeft. Hoe een overstroming verloopt is afhankelijk van omstandigheden als hoogteverschillen, de aanwezigheid van spoorlijnen, wegen en dergelijken.
Hoe is het nu sinds de watersnoodramp 70 jaar geleden? Wat is de geschiedenis van deze ramp en hoe gaan we nu verder met de dreiging van klimaatverandering?
Wil je hier meer over weten? Kom dan op 30 januari, om 20:00, naar Pakhuis de Zwijger voor het programma: ‘70 jaar watersnoodramp’. Reserveer hier gratis je plek!
